Podstawowe dokumenty

Podstawowe akty prawne 

Zachęcamy do zapoznania się z obowiązującymi dokumentami związanymi z doradztwem zawodowym oraz organizacją pomocy psychologiczno – pedagogicznej w szkole:

Tekst jednolity regulujący nowelizację Ustawy o Prawie Oświatowym: Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 10 marca 2023 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy – Prawo oświatowe (dziennikustaw.gov.pl)

Rozporządzenie w sprawie doradztwa zawodowego: Rozporządzenie z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325)

OBWIESZCZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 9 lipca 2020 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach: akty prawne do ISAP-u (sejm.gov.pl)


Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego

Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego (WSDZ) określa wszelkie działania podejmowane w szkole w celu przygotowania uczniów do wyboru zawodu, poziomu i kierunku kształcenia.

Na podstawie Rozporządzenia MEN z dnia 12.02.2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U z 2019r. poz. 325)

  • działania w zakresie doradztwa zawodowego w klasach I-VI szkół podstawowych obejmują orientację zawodową, mającą na celu zapoznanie uczniów z wybranymi zawodami, kształtowanie pozytywnych postaw wobec pracy i edukacji oraz pobudzanie, rozpoznawanie i rozwijanie ich zainteresowań i uzdolnień;
  • działania w zakresie doradztwa zawodowego w klasach VII-VIII szkół podstawowych mają na celu wspieranie uczniów w procesie przygotowania ich do świadomego i samodzielnego wyboru kolejnego etapu kształcenia i zawodu, z uwzględnieniem ich zainteresowań, uzdolnień i predyspozycji zawodowych oraz informacji na temat systemu edukacji i rynku pracy;
  • oba typy działań realizowane są na obowiązkowych zajęciach edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego (nauczyciele wychowawcy, nauczyciele przedmiotów) oraz na zajęciach związanych z wyborem kierunku dalszego kształcenia i zawodu prowadzonych w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej (nauczyciele wychowawcy, nauczyciele przedmiotów, pedagog, psycholog szkolny, bibliotekarz);
  • program realizacji doradztwa zawodowego to dokument, który powinien być opracowywany na każdy rok szkolny (przez doradcę zawodowego lub innego nauczyciela lub nauczycieli odpowiedzialnych za realizację doradztwa zawodowego w szkole);
Program realizacji doradztwa zawodowego powinien zawierać:
- tematykę działań,
- metody i formy realizacji działań,
- terminy realizacji działań,- osoby odpowiedzialne za realizację działań,
- podmioty, z którymi szkoła współpracuje przy realizacji działań w ramach WSDZ.

Program realizacji doradztwa zawodowego powinien uwzględniać treści programowe określone w w/w Rozporządzeniu:
  1. Poznawanie własnych zasobów (klasy VII i VIII)/Poznanie siebie (klasy I-III i IV-VI).
  2. Świat zawodów i rynek pracy.
  3. Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie.
  4. Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych.

(porównaj też: Poznański Ramowy Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego dla szkół podstawowych www.cdzdm.pl/PL-H156/podstawowe-dokumenty.html)

Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego - schemat
Pobierz PODSTAWOWE DOKUMENTY_Wewnątrzszkolny System...schemat WSDZ.pdf 386 KB


Poznański Ramowy Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego dla Szkół Podstawowych

Prezentujemy Wam dokument, którego celem jest wskazanie kluczowych obszarów działań z zakresu doradztwa zawodowego w szkole podstawowej, na wszystkich etapach edukacyjnych. 

Ramowy Program WSDZ dla szkół podstawowych powstał w efekcie konsultacji z dyrektorami szkół oraz nauczycielami realizującymi zadania z zakresu doradztwa zawodowego.

Dokument ten ma pomóc w tworzeniu wewnątrzszkolnych systemów doradztwa zawodowego w szkołach podstawowych.



Poznański Ramowy Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego dla Szkół Podstawowych
Pobierz PRWSDZDSP_m-compressed.pdf 1.59 MB


Program doradztwa zawodowego dla klas VII i VIII - wytyczne

Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego (WSDZ) określa wszelkie działania podejmowane w szkole w celu przygotowania uczniów do wyboru zawodu, poziomu i kierunku kształcenia.


Doradztwo zawodowe w klasach I-VI i VII-VIII realizowane jest:
  • na zajęciach edukacyjnych  z zakresu kształcenia ogólnego (wg podstawy programowej kształcenia ogólnego, wg WSDZ dla szkoły podstawowej: orientacja zawodowa na lekcjach przedmiotowych, realizowane przez nauczycieli wychowawców, nauczycieli przedmiotów),
  • na zajęciach prowadzonych w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej (zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu, wg WSDZ dla szkoły podstawowej, realizowane przez pedagoga, psychologa, nauczycieli wychowawców, nauczycieli przedmiotów, bibliotekarza),
  • zajęcia z zakresu doradztwa zawodowego (kl. VII i VIII szkoły podstawowej, wg Programu doradztwa zawodowego, realizowane przez doradcę zawodowego). 
Najważniejsze założenia:
  1. Na każdy rok szkolny w szkole opracowuje się program realizacji doradztwa zawodowego, uwzględniający wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego.
  2. Program określa:
1) działania związane z realizacją doradztwa zawodowego, w tym:
a) tematykę działań
b) oddziały, których dotyczą działania,
c) metody i formy realizacji działań, z uwzględnieniem udziału rodziców w tych działaniach, w szczególności przez organizację spotkań z rodzicami, z wyjątkiem branżowych szkół II stopnia, szkół policealnych i szkół dla dorosłych,
d) terminy realizacji działań,
e) osoby odpowiedzialne za realizację poszczególnych działań,

2) podmioty, z którymi szkoła współpracuje przy realizacji działań:
– z uwzględnieniem potrzeb uczniów, słuchaczy i rodziców oraz lokalnych lub regionalnych działań związanych z doradztwem zawodowym.

3. Program opracowuje doradca zawodowy albo inny nauczyciel lub nauczyciele odpowiedzialni za realizację doradztwa zawodowego w szkole, wyznaczeni przez dyrektora szkoły.

4. Dyrektor szkoły, w terminie do dnia 30 września każdego roku szkolnego, po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej, zatwierdza program.

Treści programowe z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII i VIII: 

1.Poznawanie własnych zasobów.
2.Świat zawodów i rynek pracy.
3.Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie.
4.Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych.

Szczegóły związane z programem doradztwa zawodowego można znaleźć w ROZPORZĄDZENIU SPRAWIE DORADZTWA ZAWODOWEGO.

(porównaj też: Poznański Ramowy Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego dla szkół podstawowych

Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego - schemat
Pobierz PODSTAWOWE DOKUMENTY_Wewnątrzszkolny System...schemat WSDZ.pdf 386 KB

Standardy doradztwa zawodowego dla szkół podstawowych

Standardy doradztwa zawodowego dla szkół podstawowych, stanowią instrukcję do realizacji Poznańskiego Ramowego Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego. Zachęcamy do korzystania z obu dokumentów łącznie, gdyż stanowią pakiet powiązanych ze sobą materiałów edukacyjnych. 

Standardy wpisują się w myśl przewodnią PRWSDZ, która dotyczy towarzyszeniu uczniom w poznawaniu siebie nie tylko na zajęciach pozalekcyjnych, lekcji wychowawczej, ale na każdej lekcji przedmiotowej.

Standardy opisują działania służące realizacji zadań w ramach wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego. Stanowią instrukcję: w jaki sposób je realizować, monitorować oraz ewaluować.

Standardy doradztwa zawodowego dla szkół podstawowych
Pobierz Standardy doradztwa zawodowego dla szkół podstawowych.pdf 4.62 MB

Ewaluacja standardów doradztwa zawodowego

„Ewaluacja standardów doradztwa zawodowego” to raport, który powstał na podstawie
„Standardów doradztwa zawodowego” wypracowanych we współpracy z dyrektorami 
i doradcami zawodowymi szkół podstawowych, przedstawicielami poradni psychologiczno-pedagogicznych
oraz Wydziałem Oświaty Urzędu Miasta Poznania. 

Powstałe rozwiązania wdrożono w roku szkolnym 2020/2021 w 76 poznańskich szkołach podstawowych.

Poniższy raport zawiera opis wyników, a także wniosków i rekomendacji z ewaluacji, która była 
przeprowadzana od marca do sierpnia 2022 r., czyli po prawie dwóch latach 
od rozpoczęcia wdrażania standardów. 


Ewaluacja standardów doradztwa zawodowego
Pobierz Ewaluacja standardów doradztwa zawodowego.pdf 469 KB












Ewaluacja standardów doradztwa zawodowego - raport z badania

Dodatkowo w październiku 2022 roku zespół analityków Obserwatorium Gospodarki i Rynku Pracy Aglomeracji Poznańskiej przeprowadził badanie.  

Na jego podstawie opracowali raport, który zawiera opis wyników badań, wniosków i rekomendacji 
z drugiego etapu ewaluacji standardów doradztwa zawodowego dla poznańskich szkół podstawowych.

Ewaluacja standardów doradztwa zawodowego - raport z badania
Pobierz Ewaluacja wdrażania standardów doradztwa zawodowego - raport z badania.pdf 1.05 MB



Klasyfikacja zawodów szkolnictwa zawodowego (KZSZ)

Klasyfikacja zawodów szkolnictwa zawodowego to lista nazw zawodów, których można uczyć się w branżowych szkołach I i II stopnia, technikach oraz szkołach policealnych. Do każdego zawodu przypisany jest poziom Polskiej Ramy Kwalifikacji, który uzyskuje się po zdaniu egzaminu i otrzymaniu dyplomu od okręgowej komisji egzaminacyjnej.
Klasyfikacja ta określa także kwalifikacje cząstkowe w danym zawodzie (K1, K2).
Jego podstawę prawną stanowi Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej.

Uwzględniając Polską Klasyfikację Działalności (PKD), wyodrębniono następujące obszary kształcenia:
1) administracyjno-usługowy (AU);
2) budowlany (BD);
3) elektryczno-elektroniczny (EE);
4) mechaniczny i górniczo-hutniczy (MG);
5) rolniczo-leśny z ochroną środowiska (RL);
6) turystyczno-gastronomiczny (TG);
7) medyczno-społeczny (MS);
8) artystyczny (ST).

W dokumencie znajdują się:
  • informacje o typach szkół ponadpodstawowych, w których może odbywać się kształcenie w ramach danego zawodu (branżowa szkoła I stopnia – BS I, branżowa szkoła II stopnia (BS II), pięcioletnie technikum (T), szkoła policealna (SP);
  • informacje o KKZ – Kwalifikacyjnych Kursach Zawodowych (jeśli kształcenie w ramach kwalifikacji wyróżnionych w danym zawodzie może być prowadzone w formie    KKZ),
  • informacje o Kursach Umiejętności Zawodowych (jeśli kształcenie w ramach kwalifikacji wyróżnionych w danym zawodzie może być prowadzone w formie tych kursów),
  • nazwy kwalifikacji wyodrębnionych w każdym zawodzie; kwalifikacje oznaczone są kodem złożonym z trzech wielkich liter, zależnie od branży, w której występuje dany zawód.
Zawody wpisane do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego to zawody jednokwalifikacyjne i dwukwalifikacyjne, w których kwalifikacje oznaczono odpowiednio symbolami porządkowymi K1 i K2.

W zawodach nauczanych w technikum pierwszą kwalifikacją (K1) jest w wielu przypadkach kwalifikacja ustalona dla zawodu nauczanego w branżowej szkole I stopnia, a stanowiąca merytoryczną i programową podbudowę do nabywania kolejnych – wyższych – kwalifikacji w zawodzie w ramach tego samego obszaru kształcenia.

Kształcenie w branżowej szkole II stopnia odbywa się w zawodach, dla których przewidziano kształcenie w tym typie szkoły – są to zawody kształcone na poziomie technika, które posiadają kwalifikację wspólną z zawodem nauczanym w branżowej szkole I stopnia. Tym samym w branżowej szkole II stopnia kształcenie jest prowadzone wyłącznie w tych zawodach, które stanowią kontynuację kształcenia w branżowej szkole I stopnia. W branżowej szkole II stopnia jest realizowana jedynie druga kwalifikacja cząstkowa (K2) wyodrębniona w danym zawodzie na poziomie technika.

KZSZ to nie tylko dokument dla doradcy. Podczas spotkania z uczniem doradca zawodowy może „pokazać” uczniowi dany zawód nie tylko w kontekście opisu z informatora, ale też w zakresie wyodrębnionych w nim kwalifikacji. Może to stanowić punkt wyjścia do przyjrzenia się PLANOWI NAUCZANIA w ramach tego zawodu.

Więcej informacji znajdziesz na stronie: https://www.gov.pl/web/edukacja/zawody-szkolnictwa-branzowego

Klasyfikacja zawodów i specjalności (KZiS)

KZiS zawiera wykaz wszystkich zawodów występujących na rynku pracy. Klasyfikacja opracowana została w oparciu o Międzynarodowy Standard Klasyfikacji Zawodów ISCO-08.
Klasyfikacja aktualizowana jest co 2 – 3 lata w celu dostosowania jej do zmian zachodzących na rynku pracy (polski i eurpejskim).

Więcej informacji znajdziecie na stronie: https://psz.praca.gov.pl/rynek-pracy/bazy-danych/klasyfikacja-zawodow-i-specjalnosci

Zintegrowany system kwalifikacji (ZSK)

15 stycznia 2016 r. weszła w życie Ustawa z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji. Zintegrowany System Kwalifikacji (ZSK) służyć ma wielu osobom i instytucjom: uczniom, pracodawcom, związkom zawodowym, organizacjom branżowym, ale przede wszystkim polskim pracownikom – zarówno tym, którzy pracują w Polsce, jak i wyjeżdżającym do pracy w krajach Unii Europejskiej.

Więcej informacji o systemie znajduje się na stronie: https://kwalifikacje.gov.pl/


Wszelkie prawa zastrzeżone 2018 - Centrum Doradztwa Zawodowego dla Młodzieży
W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym. Szczegółowe informacje znajdują się w POLITYCE PRYWATNOŚCI I WYKORZYSTYWANIA PLIKÓW COOKIES. OK, rozumiem